Jach'ak'achi

World’s highest city site. Patpatankiri markana kont’awipa. Sitio de la ciudad mas alta del mundo.

 

HOME
INICIO
KALLTA

 

 ï English ï Castellano ï Aymara ï E-Mail ï K’ellt’anim  ï Uñjam k’ellt’atama ï

 

Marka jaqt’awinaca

Jach’ak’achin jaqui jaqt’awi

Markasan jaqt’awinakapa

Wasa jaqt’awinaca

Wawa yatichawi jaqt’awinaka (2002)

 

La Paz depàrtamentuna wasa markanaka

Bolivian wasa markanaka

 

ASIGNACIÓN DE CONCEJALES EN ACHACACHI 
ELECCIONES MUNICIPALES 2004
Corte Nacional Electoral

2004 markasan chijllt’awi

Jach’ak’achin chijllt’ata irpirinaka

http://www.geocities.com/achacachinet/resultadosmunicipales.htm

 

 

EUGENIO ROJAS APAZA

Clic para agrandarEUGENIO ROJAS APAZA
Alcalde de Achacachi
En su viaje a España, Europa

Clic para agrandar

Jiliri irpirisa

Suti: Eugenio Rojas Apaza.  Lluriña: 1962 Satapacha  Utjawi: Jach’ak’achi, jacha uyu, lupimatiri suyu. Yatejt’atanaka: Warisata Normal Superiorat yatichiri mistsuri, Universidad Mayor de San Andrésata sociologíat mistsuri. Irnakawipa: Waynanakaru yatichiri (1987-1992), San Gabriel radiona arunak’eri (1993-2001), Warisatana Normal Superioran yatichiripa (2002-2004), Jach’ak’achin jiliri irpiri (2004-  ).

Jiliri irpiri irnak’awipat k’ellt’anim     Uñjam k’ellt’atanaka

Historia de Achacachi

 

Jach’ak’achin historiapa

 

 

Juk’ampi

 

Nombre de Achacachi

 

Jach’ak’achi sutipa

 

¿Kuna saña munija Achacachija? Jach’a k’achi aruja jutiwa paya aymara aruta, sañani: “jach’a”, ‘jilt’atpacha’, ukhampisti, “k’achi”, ‘kharintasiri qullu kala’.  Ispañolanakaja “Villa Lealtad de Caceres” sutimpiw sutisht’apjanja, cunatsti, kalltiri oraque aputataja uca sutinitaynaya.

 

 

Clic para ver detalles

 

¿Kaukhankisa Jach’ak’achija?

3.854 (metro patanquiwa)

Latitud -16.0500 (16° 3' S)          

Longitud -68.6833 (68° 41' W)

Zona horaria (est) UTC – 4.

ALTITUD   3.854   metros sobre el nivel del mar MAPA  DE ACHACACHI ACHACACHI EN EL MUNDO 

      Pata            Orak’esa    ¿Kaukhantansa?

 

Merke Achacachi, Merque Achacachi, Merke,

http://www.fallingrain.com/world/BL/4/Merque_Achacachi.html

 

Achacachi Chico

http://www.fallingrain.com/world/BL/4/Achacachi_Chico.html

 

Markana kusist’awinaka

 

¿Markana thokt’añapasti kunankisa? Maranja markan thokt’añapaja quimsa kutiwa:

 

* Corpus cristinja aymar jakin thokt’añapawa. “Indionakana fiestapa” sata. Mukululu, chokela, waca-waca thoht’asipji.

 

* 29 juniona San Pedro, San Pablo santunakan urupanraqui thojt’asipjija. Meztisunacan thokt’añapawa. “Misti fiesta” uñt’ata. Thojt’apjewa Morenada, Caporales, Pak’ochis, Danzantis uka thojt’awinaka.

 

Tojt'am jach'aptayañataki Sanpedro santuru pak’ochi thokori k’epnakeri

 

 14 septiembrenquiwa,  “obrerunakan fiesta” ukhjam uñt’atawa. Thojt’apjewa Morenada, Incamayu, Diablicu.

Tojt'am jach'aptayañataki  Tojt'am jach'aptayañataki Moreno sata thoktawi.

 

DANZAS DEL ALTIPLANO
Clic para agrandar

 

 

 

Pata thojt’awinaka

 

 

 

http://pacoweb.net/Danzas/DanzasAndinas/danzas.html

 

   Pak’ochinaka  san Pedro san Pablo wañapachana thojt’asipki.  Foto © 2004 “El Deber”  www.eldeber.com.bo

K’ellk’awinaka

 

 

 

TABOADA TERAN, Nestor, “JACHAHCHIN CAÑUNA” , Cochabamba: Editora H & P, 1997. 

Uñist’aystu kunjamsa 1952 marana Jach’ak’achin ayllunakapan jaquipasti thojt’asipjatayna, sartasipjatayna.

T'ojt'am jach'aptayañatakiTABOADA TERAN, Nestor, “Jachakachi kañuna”, Cochabamba: Editora H & P, 1997.

 

Néstor Taboada Teránana “JACHAKACHI CAÑUNA” k’elltatapasti uñist’aystu kunjamsa 1952 marana Jach’ak’achin ayllunakapan jaquipasti thojt’asipjatayna, sartasipjatayna. Uñjt’añani kalltiri pa k’ellkat laphin:


Orake aputatanakaja thojthasipjanisti, jumanakaja cunsa lurapjata, isi luririja jist’atayna, chachanakaru.

 

- Jachairpirn churata fusilanakampi thojtasipjaja…

 

Meliton Mercadona Suma Isiluriri Uta, ukham sana k’ellumpi k’elltata perk’auñist’ayirija, ukhatsti uñjasinawa Jach’ak’achin jach’a uyupa, usuntata kollinakapampi, Andrés Santa Cruz Calahumanana wali suma fierrut lurata uñstiri, jan armasiñataki, aka orak’en indiana ispañolana misti wawapa, peruampi boliviampi jakkest’ayiri, Gran Mariscal de Zepita sutipi uñt’ayata.

 

Jach’ak’achin jach’a uyupasti isk’a jichuutanaka chikataypinkanwa, patunka payan waranka uthjirinakaru utjayana, jacha utanakanwa: Jiliriirpir uta (kheparusti uñstanwa iglesian torrepa), Subprefectur uta, kaukhans jan utjanej Tatacur uta. Jaqui sarnakañaja k’ullku ispañolanakanjamanawa. Markankiri, patankiri, umasuyunkiri utjasirinakasti,

Domingunakawa aljasiri, alasiri mistsupjana jutapjana. Orake aputatanakaja Jach’ak’achitsti 1953 maran sarjapjatayna, ichasti La Paz markana utjasjapjana….

El autor: Nestor Taboada TeranNÉSTOR TABOADA TERÁN            


 

 HOME
INICIO
KALLTA

© 2005  Jach'ak'achi. Patpatankiri markana kont’awipa. Nanakanquiwa.